Acid folic hay còn gọi là vitamin B9, có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của bé. Tuy nhiên, nhiều mẹ bầu lại không biết đến những công dụng của loại nguyên tố này trong thai kỳ cũng như các lưu ý khi bổ sung acid folic cho bé. Hãy cùng Đào Thạch tìm hiểu bài viết bên dưới để hiểu hơn về vai trò của acid folic trong thai kỳ và tại sao phụ nữ mang thai cần bổ sung acid folic trong thai kỳ.
Acid folic là gì?
Acid folic hay còn gọi là vitamin B9 (folate) là nguyên tố đặc biệt cần thiết đối với sự phát triển và phân chia của tế bào. Hơn nữa, acid folic cũng được nghiên cứu là yếu tố thiết yếu trong quá trình tạo máu. Trong giai đoạn hình thành và phát triển của thai nhi trong bụng mẹ, acid folic là không thể thiếu.
Acid folic giúp thai nhi ngăn ngừa các nguy cơ mắc các bệnh dị tật ống thần kinh như bệnh nứt đốt sống, vô sọ. Ngoài ra, acid folic là nguyên tố đặc biệt cần thiết, giúp quá trình phát triển và phân chia các tế bào trong cơ thể bé được diễn ra thuận lợi.
Thiếu acid folic sẽ khiến cơ thể rơi vào trạng thái thiếu máu nguyên hồng cầu, bệnh giống với biểu hiện của việc thiếu vitamin B12. Các mẹ bầu thiếu acid folic quá nhiều trong thai kỳ sẽ có nguy cơ sảy thai cao, sinh non, dễ mắc chứng rồi loạn tâm thần sau sinh, suy dinh dưỡng bào thai. Em bé sinh ra có nguy cơ cao mắc các bệnh về tim mạch, dị tật ống thần kinh như hở hàm ếch.
Thời gian phụ nữ mang thai nên bắt đầu uống acid folic
Các nguy cơ về dị tật ống thần kinh thường xảy ra ở những tuần đầu của thai kỳ, là giai đoạn bộ não và tủy sống của thai nhi bắt đầu hình thành (7 tuần đầu). Chính vì vậy, mẹ bầu cần bổ sung acid folic đầy đủ trong những ngày này.
Theo các chuyên gia, phụ nữ giai đoạn chuẩn bị mang thai, 3 tháng trước khi thụ thai nên được bổ sung 400mcg mỗi ngày. Tuy nhiên, hầu hết phụ nữ sẽ không biết được chính xác ngày mang thai và thời điểm mang thai của mình nên những phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cũng được khuyên bổ sung 400mcg là điều hoàn toàn cần thiết. Cũng theo các bác sĩ sản khoa, acid folic là nguyên tố cần thiết được bổ sung trong cả thai kỳ và cả sau sinh để đảm bảo sự phát triển hoàn thiện của con.
Hàm lượng acid folic mẹ bầu được khuyên dùng mỗi ngày
Đối với một người bình thường, nhu cầu acid folic cần bổ sung mỗi ngày là khoảng 180 – 200mcg/ngày, nhưng đối với phụ nữ mang thai, lượng acid folic cần thiết sẽ tăng lên khoảng 400mcg – 600mcg/ngày . Trong thai kỳ của một người phụ nữ, acid folic cần thiết cho quá trình tổng hợp nhân tế bào và protein, qáu trình phân chia tế bào cũng như hình thành rau thai, tăng trưởng của bào thai và tử cung của mẹ và bù trừ cho lượng folat mất đi qua nước tiểu trong khi mang thai.
Tùy vào các thời kỳ của thai kỳ mag lượng acid folic mà mẹ cần bổ sung là khác nhau, cụ thể là:
- Giai đoạn chuẩn bị mang thai: 400 mcg/ngày
- Khi mang thai: 400 – 600 mcg/ngày
- Trong khi cho con bú: 400-500 mcg
Trong một số trường hợp đặc biệt từ sức khỏe của người mẹ hoặc tiền sử sinh con mắc khuyết tật ống thần kinh, lượng acid folic mẹ cần bổ sung sẽ thay đổi khác như:
- Nếu mẹ bầu từng có tiền sử sinh bé mắc chứng bệnh khuyết tật ống thần kinh (NTD), mẹ bầu nên bổ sung thêm 4.000 mcg acid folic vào bữa ăn mỗi ngày. Hãy chắc chắn rằng mẹ đã thông báo cho bác sĩ về tiền sử của mẹ để có cách can thiệp phù hợp trong thai kỳ hiện tại.
- Nếu mẹ mang thai một cặp song sinh, mẹ cần bổ sung khoảng 1.000 mcg axit folic mỗi ngày.
- Những phụ nữ bị bệnh tiểu đường hoặc đang dùng các loại thuốc chống co giật cũng có khả năng mang thai một em bé mắc NTD rất cao. Mẹ nên tham khảo bác sĩ về lượng axit folic cần thiết tùy theo mức độ cũng như theo dõi tình trạng sức khỏe của bạn một cách tổng quát.
Cách bổ sung acid folic
Bổ sung qua thực phẩm
Một số loại thực phẩm có chứa hàm lượng folate cao, mẹ có thể tham khảo thêm để bổ sung đầy đủ cho bạn bé: Đậu lăng; đậu khô, đậu Hà Lan, và các loại hạt; trái bơ; các loại rau màu xanh đậm như: bông cải xanh, rau bina, rau collard hoặc củ cải xanh, đậu bắp, cải bruxen, và măng tây; trái cây họ cam quýt và nước trái cây.
Bổ sung qua viên uống vitamin tổng hợp
Việc bổ sung acid folic qua các loại thực phẩm là rất tốt. Tuy nhiên, trong quá trình bảo quản và chế biến các loại thực phẩm, hàm lượng acid folic có trong mỗi loại có thể mất đi, khiến cho việc bổ sung qua thực phẩm không được thường xuyên và đẩy đủ. Vì vậy, để đảm bảo, mẹ vẫn nên bổ sung acid folic hàng ngày qua các loại viên uống vitamin tổng hợp...
Dấu hiệu của sự thiếu hụt acid folic
Các dấu hiệu của sự thiếu hụt acid folic có thể rất khó để nhận ra. Khi thiếu hụt acid floic mẹ bầu có thể bị tiêu chảy, thiếu máu, chán ăn, sụt cân, suy nhược, đau lưỡi, nhức đầu, tim đập nhanh, và khó chịu. Thậm chí, nếu mẹ bầu chỉ thiếu một lượng nhỏ acid folic, thì những dấu hiệu là gần như không có và mẹ rất khó để có thể phát hiện ra.
Những lưu ý cho mẹ bầu khi bổ sung acid folic
Sẽ có rất nhiều mẹ bầu loay hoay về cách dùng acid folic như thế nào mặc dù đã được sự hướng dẫn từ bác sĩ. Có những điều mẹ cần lưu ý như sau:
- Acid folic nên được uống giữa hai bữa ăn.
- Vitamin C sẽ giúp làm tăng khả năng hấp thu sắt, vì vậy, mẹ bầu có thể uống viên sắt – acid folic cùng với nước cam hoặc các loại nước trái cây có hàm lượng vitamin C cao.
- Ngược lại, các loại nước trà, cà phê, rượu sẽ làm giảm khả năng hấp thu, mẹ bầu nên tuyệt đối sử dụng trong thời gian mang thai.
- Việc uống acid folic có thể khiến mẹ bầu bị táo bón, vì vậy mẹ bầu cần uống nhiều nước và ăn nhiều chất xơ để hạn chế tình trạng này.
- Acid folic dễ bị phân hủy bởi nhiệt độ. Khi bảo quản, mẹ nên tránh những nơi có nhiệt độ cao, tránh ánh nắng trực tiếp. Khi chế biến, các mẹ nên hạn chế ngâm, rửa các loại thực phẩm cũng như đun quá kỹ để tránh việc làm mất đi hàm lượng acid folic có sẵn trong các nguồn thực phẩm.
- Acid folic có đặc điểm là khó tan trong nước và sẽ được hấp thu tốt nhất dưới dạng viêm nang mềm. Vì vậy nếu mẹ bầu đang sử dụng các viên uống bổ sung có dạng viên nang cứng, viên nén thì mẹ cần chọn loại có hàm lượng acid folic trong mỗi viên là nhiều hơn 400mcg, có thể từ 600 – 800mcg do khả năng hấp thụ của các viên này thấp, như vậy mẹ sẽ vẫn bổ sung đủ lượng acid folic cần thiết.
- Nếu mẹ bầu bổ sung acid folic qua các viên uống vitamin tổng hợp thì mẹ nên đảm bảo rằng hàm lượng axit folic có trong mỗi viên uống là đủ chuẩn. Nếu không, mẹ sẽ cần bổ sung thêm acid folic để đảm bảo đủ lượng cần thiết mỗi ngày.
Cái gì quá cũng không tốt, Vì vậy mẹ không nên lạm dụng quá nhiều hàm lượng acid folic. Việc bổ sung dư thừa acid folic trong một thời gian dài có thể gây nguy cơ cao bệnh về tim mạch, ung thư phổi.